Streszczenia i opracowania lektur szkolnych klp klp.pl
Słowo Biblia wywodzi się od greckiego biblion i znaczy po prostu księga. Ojcowie Kościoła, czyli starochrześcijańscy teologowie i filozofowie, tłumaczyli biblion na łacińskie testamentum, stąd mówimy dziś o Starym i Nowym Testamencie. Stary Testament zawiera historię ludu wybranego – Izraelitów, z którymi Bóg zawarł przymierze. Nowy Testament to natomiast Ewangelie oraz dzieje pierwotnego Kościoła, historia Jezusa i Apostołów.

Biblia to nie tylko fundament wiary chrześcijańskiej i judaistycznej (w tym wypadku mówimy jedynie o Starym Testamencie), ale również centralne dzieło naszej cywilizacji, które w zasadniczy sposób wpłynęło na rozwój literatury, sztuki i całej kultury. Biblia od tysiącleci jest punktem odniesienia w wielu dziedzinach ludzkiego życia. Obok dorobku literackiego świata antycznego jest najważniejszym źródłem artystycznej inspiracji. Nie ma epoki, w której nie pojawiałyby się odniesienia do tej świętej księgi. Postaci biblijne, takie jak np. żona Lota, Kain czy Judasz, pod piórem wielu poetów i pisarzy ożywały wielokrotnie, mają swoje wizerunki średniowieczne, romantyczne, młodopolskie itd. Kolejne epoki niosły ze sobą swoiste mody na wykorzystywanie tych a nie innych motywów. Ale Biblia wpłynęła na rozwój literatury jeszcze w inny sposób. Kiedy jakiś kraj przyjmował chrześcijaństwo, prędzej czy później niezbędne okazywało się tłumaczenie Pisma Świętego na tamtejszy język. Prace translatorskie w ten sposób stawały się przestrzenią intensywnego kształtowania się literackich odmian języków narodowych. Tak było np. w Polsce.

Biblia to nie tyle księga, co zbiór ksiąg, a dokładniej różnych dzieł, które powstały w bardzo odległych odcinkach czasowych. Autorzy biblijni, a było ich bardzo wielu, posługują się wieloma różnymi gatunkami literackimi. Część tradycyjnych gatunków literackich ma swoje pierwowzory właśnie w Biblii, np. psalm czy lamentacje.

Biblia to księga, która cieszy się ogromnym szacunkiem nie tylko wśród chrześcijan. Bez względu na swój światopogląd ludzie czytają to olbrzymie dzieło, bo bez jego znajomości nie sposób poruszać się w sposób świadomy w przestrzeni współczesnej kultury. Pewne postaci, historie, frazy z Pisma Świętego stały się tak popularne, że nawet ci, którzy nigdy nie czytali Biblii, znają je i rozumieją. Biblia urzeka niewierzących głębią humanistycznej refleksji, która w wielu miejsca ma charakter uniwersalny, nie wyznaniowy. Zawarte w niej wskazania moralne stały się powszechnie obowiązującymi normami w stosunkach międzyludzkich. Biblia jest więc również kodeksem moralnym.

Bibliografia


1. Encyklopedia Biblii: źródła, historia, tradycja, red. nauk. John Drane, z ang. przeł. Marcin Stopa, Świat Książki, 2000.
2. Jan Tomkowski, Literatura powszechna, Świat Książki, Warszawa 1997.
3. Anna Świderkówna, Rozmowy o Biblii, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1994.
4. Andrzej Mrożek, Stary Testament, [w:] Historia literatury światowej. Starożytność, red. Marian Szulc, PINNEX, Kraków 2003.
5. Andrzej Mrozek, Nowy Testament, [w:] Historia literatury światowej. Starożytność, red. Marian Szulc, PINNEX, Kraków 2003.
6. Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1998.



Mapa serwisu: